Rok liturgiczny
Okres adwentu
Rozpoczyna się od pierwszej z czterech niedziel Adwentu, która wypada pod koniec listopada lub na początku grudnia. Jest to jednocześnie początek roku liturgicznego. Kończy się zawsze 24 grudnia, w przeddzień Uroczystości Narodzenia Pańskiego. W pierwszej części tego okresu zwraca się uwagę bardziej na tajemnicę powtórnego Chrystusa na końcu czasów (paruzja) Druga część, od 17 grudnia, to czas przygotowania do Uroczystości Narodzenia Pańskiego, która upamiętnia pierwsze przyjście Jezusa na ziemię, czyli tajemnicę wcielenia. Jako symbol oczekiwania, w każda niedzielę tego okresu zapalana jest kolejna świeca na wieńcu adwentowym. Trzecią niedzielą Adwentu zwykło się nazywać niedzielą „Gaudete”, czyli niedzielą radości – radości z tego, że Święta Bożego Narodzenia są już blisko. W zwykłe dni Okresu Adwentu o wschodzie słońca odprawiana jest specjalna Msza Święta o Najświętszej Maryi Pannie, zwaną Mszą Świętą roratnią lub po prostu roratami.
Okres Bożego Narodzenia
Trwa od 25 grudnia, czyli Uroczystości Narodzenia Pańskiego, do Niedzieli Chrztu Pańskiego, czyli niedzieli po 6 stycznia, tj. po Uroczystości Objawienia Pańskiego. Uroczystość Narodzenia Pańskiego ma oktawę, to znaczy świętuje się tę tajemnicę przez osiem kolejnych dni. Kończy się ona 1 stycznia Uroczystością Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. W czasie oktawy obchodzi się święta: św. Szczepana, św. Jana, świętych Młodzianków, Świętej Rodziny. Okres ten jest wspomnieniem tajemnicy wcielenia, czyli narodzenia Jezusa w Betlejem. Dlatego w kościele buduje się szopkę i stroi choinki.
Okres Wielkiego Postu
Otwiera go Środa Popielcowa i trwa on aż do odprawianej w Wielki Czwartek Mszy Wieczerzy Pańskiej. Okres ten służy przygotowaniu do obchodów Paschy, czyli świąt Zmartwychwstania Pana Jezusa. Katechumeni przygotowują się do przyjęcia chrztu. Pozostali wierni przypominają sobie swój własny chrzest i podejmują różne dzieła pokutne. Aż do odprawianej w Wielką Sobotę Wigilii Paschalnej nie mówi się „Alleluja”. Ostatni tydzień wielkiego postu nazywamy Wielkim Tygodniem. Rozpoczyna go Niedziela PalmowaMęki Pańskiej. Upamiętnia ona wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy, dokonany tuż przed Jego śmiercią. Jest to już szósta niedziela tego okresu. W Wielki Czwartek rano biskup ordynariusz koncelebruje Mszę Świętą wraz ze swoim prezbiterem, czyli kapłanami ze swojej diecezji. W czasie tej Mszy błogosławi on oleje święte i poświęca krzyżmo.
Triduum Paschalne
To centrum i najważniejsza część roku liturgicznego. Rozpoczyna się wieczorem w Wielki Czwartek. Pierwsze słowo – „triduum” oznacza, że są to trzy dni. Drugie słowo wskazuje na to, cosię w te dni wspomina. Są to wydarzenia paschalne Jezusa Chrystusa – Jego męka, śmierć i zmartwychwstanie. To jedna liturgia trwająca przez trzy dni. W Wielki Czwartek ma miejsce Msza Wieczerzy Pańskiej. Odprawiana na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy, jaką Jezus spożył w ramach żydowskiego święta paschy wraz ze swymi uczniami w Wieczerniku. Ustanowił tam sakramenty Eucharystii i Kapłaństwa. Po tej Mszy na pamiątkę uwięzienia Jezusa przenosi się Najświętszy Sakrament do specjalnej kaplicy adoracji, zwanej Ciemnicą. W Wielki Piątek Pan Jezus umarł na krzyżu. W tym dniu nie odprawia się Mszy Świętej. Wieczorem wszyscy uczestniczą w Liturgii Męki Pańskiej. Jej elementem jest Liturgia Słowa z rozbudowaną modlitwą powszechną, a centrum stanowi adoracja krzyża. Po obrzędzie udzielania Komunii Świętej przenosi się Najświętszy Sakrament do grobu Pańskiego. Pan Jezus został pospiesznie pogrzebany w piątek przed zachodem słońca i spoczywał w grobie przez cały dzień szabatu, czyli w sobotę. W Wielką Sobotę wieczorem rozpoczyna się świętowanie Zmartwychwstania Pana Jezusa.Wtedy celebruje się Wigilię Paschalną, która należy już do Niedzieli Zmartwychwstania. Tak rozpoczyna się okres Wielkanocy.
Okres Wielkanocy
Rozpoczyna się w Wielką Sobotę wieczorem, od Wigilii Paschalnej, która należy już do Niedzieli Zmartwychwstania. Liturgia Wigilii Paschalnej składa się z czterech części: Liturgii Światła, Liturgii Słowa, Liturgii chrzcielnej i Liturgii Eucharystycznej. Osiem pierwszych dni, począwszy od Niedzieli Zmartwychwstania, stanowi oktawę, czyli osiem dni uroczystego świętowania tej tajemnicy. W siódmą Niedzielę Wielkanocy obchodzi się Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego. Cały okres Wielkanocy obejmuje pięćdziesiąt dni – aż do Uroczystości Zesłania Ducha Świętego.
Okres Zwykły
Nie obchodzi się wtedy żadnej szczególnej tajemnicy z życia Pana Jezusa. Szczególnym Świętem w tym czasie jest każda niedziela jako pamiątka Niedzieli Zmartwychwstania. Okres Zwykły obowiązuje po Okresie Bożego Narodzenia, a przed Wielkim Postem oraz po Okresie Wielkanocnym aż do Adwentu następnego roku liturgicznego. Ostatnia – 34. Niedziela Zwykła jest Uroczystością Chrystusa Króla Wszechświata.
Wspomnienie obowiązkowe lub dowolne
W ciągu całego roku liturgicznego pojawiają się wspomnienia świętych. Są one podzielone według dwóch kategorii: jedne są obowiązkowe, a drugie są dowolne. Te pierwsze dotyczą całego Kościoła i należy je obchodzić, chyba że wypadają w jakieś święto lub w uroczystość czy w niedzielę.
Święto lub Uroczystość
Są to specjalne dni świąteczne ku czci wielkich świętych, przede wszystkim Najświętszej Maryi Panny, lub dla uczczenia niektórych wydarzeń z życia Pana Jezusa. Obchód uroczystości rozpoczyna się wieczorem poprzedniego dnia. Taką rangę ma każda niedziela. Świętowanie największych uroczystości, takich jak Zmartwychwstanie i Narodzenie Pana Jezusa, trwa przez osiem dni, czyli oktawę.
Rozpoczyna się od pierwszej z czterech niedziel Adwentu, która wypada pod koniec listopada lub na początku grudnia. Jest to jednocześnie początek roku liturgicznego. Kończy się zawsze 24 grudnia, w przeddzień Uroczystości Narodzenia Pańskiego. W pierwszej części tego okresu zwraca się uwagę bardziej na tajemnicę powtórnego Chrystusa na końcu czasów (paruzja) Druga część, od 17 grudnia, to czas przygotowania do Uroczystości Narodzenia Pańskiego, która upamiętnia pierwsze przyjście Jezusa na ziemię, czyli tajemnicę wcielenia. Jako symbol oczekiwania, w każda niedzielę tego okresu zapalana jest kolejna świeca na wieńcu adwentowym. Trzecią niedzielą Adwentu zwykło się nazywać niedzielą „Gaudete”, czyli niedzielą radości – radości z tego, że Święta Bożego Narodzenia są już blisko. W zwykłe dni Okresu Adwentu o wschodzie słońca odprawiana jest specjalna Msza Święta o Najświętszej Maryi Pannie, zwaną Mszą Świętą roratnią lub po prostu roratami.
Okres Bożego Narodzenia
Trwa od 25 grudnia, czyli Uroczystości Narodzenia Pańskiego, do Niedzieli Chrztu Pańskiego, czyli niedzieli po 6 stycznia, tj. po Uroczystości Objawienia Pańskiego. Uroczystość Narodzenia Pańskiego ma oktawę, to znaczy świętuje się tę tajemnicę przez osiem kolejnych dni. Kończy się ona 1 stycznia Uroczystością Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. W czasie oktawy obchodzi się święta: św. Szczepana, św. Jana, świętych Młodzianków, Świętej Rodziny. Okres ten jest wspomnieniem tajemnicy wcielenia, czyli narodzenia Jezusa w Betlejem. Dlatego w kościele buduje się szopkę i stroi choinki.
Okres Wielkiego Postu
Otwiera go Środa Popielcowa i trwa on aż do odprawianej w Wielki Czwartek Mszy Wieczerzy Pańskiej. Okres ten służy przygotowaniu do obchodów Paschy, czyli świąt Zmartwychwstania Pana Jezusa. Katechumeni przygotowują się do przyjęcia chrztu. Pozostali wierni przypominają sobie swój własny chrzest i podejmują różne dzieła pokutne. Aż do odprawianej w Wielką Sobotę Wigilii Paschalnej nie mówi się „Alleluja”. Ostatni tydzień wielkiego postu nazywamy Wielkim Tygodniem. Rozpoczyna go Niedziela PalmowaMęki Pańskiej. Upamiętnia ona wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy, dokonany tuż przed Jego śmiercią. Jest to już szósta niedziela tego okresu. W Wielki Czwartek rano biskup ordynariusz koncelebruje Mszę Świętą wraz ze swoim prezbiterem, czyli kapłanami ze swojej diecezji. W czasie tej Mszy błogosławi on oleje święte i poświęca krzyżmo.
Triduum Paschalne
To centrum i najważniejsza część roku liturgicznego. Rozpoczyna się wieczorem w Wielki Czwartek. Pierwsze słowo – „triduum” oznacza, że są to trzy dni. Drugie słowo wskazuje na to, cosię w te dni wspomina. Są to wydarzenia paschalne Jezusa Chrystusa – Jego męka, śmierć i zmartwychwstanie. To jedna liturgia trwająca przez trzy dni. W Wielki Czwartek ma miejsce Msza Wieczerzy Pańskiej. Odprawiana na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy, jaką Jezus spożył w ramach żydowskiego święta paschy wraz ze swymi uczniami w Wieczerniku. Ustanowił tam sakramenty Eucharystii i Kapłaństwa. Po tej Mszy na pamiątkę uwięzienia Jezusa przenosi się Najświętszy Sakrament do specjalnej kaplicy adoracji, zwanej Ciemnicą. W Wielki Piątek Pan Jezus umarł na krzyżu. W tym dniu nie odprawia się Mszy Świętej. Wieczorem wszyscy uczestniczą w Liturgii Męki Pańskiej. Jej elementem jest Liturgia Słowa z rozbudowaną modlitwą powszechną, a centrum stanowi adoracja krzyża. Po obrzędzie udzielania Komunii Świętej przenosi się Najświętszy Sakrament do grobu Pańskiego. Pan Jezus został pospiesznie pogrzebany w piątek przed zachodem słońca i spoczywał w grobie przez cały dzień szabatu, czyli w sobotę. W Wielką Sobotę wieczorem rozpoczyna się świętowanie Zmartwychwstania Pana Jezusa.Wtedy celebruje się Wigilię Paschalną, która należy już do Niedzieli Zmartwychwstania. Tak rozpoczyna się okres Wielkanocy.
Okres Wielkanocy
Rozpoczyna się w Wielką Sobotę wieczorem, od Wigilii Paschalnej, która należy już do Niedzieli Zmartwychwstania. Liturgia Wigilii Paschalnej składa się z czterech części: Liturgii Światła, Liturgii Słowa, Liturgii chrzcielnej i Liturgii Eucharystycznej. Osiem pierwszych dni, począwszy od Niedzieli Zmartwychwstania, stanowi oktawę, czyli osiem dni uroczystego świętowania tej tajemnicy. W siódmą Niedzielę Wielkanocy obchodzi się Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego. Cały okres Wielkanocy obejmuje pięćdziesiąt dni – aż do Uroczystości Zesłania Ducha Świętego.
Okres Zwykły
Nie obchodzi się wtedy żadnej szczególnej tajemnicy z życia Pana Jezusa. Szczególnym Świętem w tym czasie jest każda niedziela jako pamiątka Niedzieli Zmartwychwstania. Okres Zwykły obowiązuje po Okresie Bożego Narodzenia, a przed Wielkim Postem oraz po Okresie Wielkanocnym aż do Adwentu następnego roku liturgicznego. Ostatnia – 34. Niedziela Zwykła jest Uroczystością Chrystusa Króla Wszechświata.
Wspomnienie obowiązkowe lub dowolne
W ciągu całego roku liturgicznego pojawiają się wspomnienia świętych. Są one podzielone według dwóch kategorii: jedne są obowiązkowe, a drugie są dowolne. Te pierwsze dotyczą całego Kościoła i należy je obchodzić, chyba że wypadają w jakieś święto lub w uroczystość czy w niedzielę.
Święto lub Uroczystość
Są to specjalne dni świąteczne ku czci wielkich świętych, przede wszystkim Najświętszej Maryi Panny, lub dla uczczenia niektórych wydarzeń z życia Pana Jezusa. Obchód uroczystości rozpoczyna się wieczorem poprzedniego dnia. Taką rangę ma każda niedziela. Świętowanie największych uroczystości, takich jak Zmartwychwstanie i Narodzenie Pana Jezusa, trwa przez osiem dni, czyli oktawę.
